Demencja to schorzenie neurologiczne charakteryzujące się postępującą utratą zdolności poznawczych. Na początku choroby pamięć krótkotrwała i retencja są często upośledzone; wraz z postępem choroby zawartość pamięci długotrwałej, która została już zapamiętana, również zanika. W rezultacie osoby cierpiące na tę chorobę w coraz większym stopniu tracą umiejętności i zdolności, które nabyły przez całe życie.

Demencja to jednak znacznie więcej niż tylko zaburzenie pamięci. W miarę postępu choroby dochodzi również do coraz większego upośledzenia uwagi, języka, rozumienia, myślenia i orientacji. Demencja wpływa zatem na całą istotę osoby - jej percepcję, zachowanie i doświadczenie.

Opisano wiele różnych przyczyn demencji. Podstawowe rozróżnienie dotyczy pierwotnych i wtórnych form demencji. Demencje wtórne są wtórnymi objawami innych chorób podstawowych, takich jak zaburzenia metaboliczne, niedobory witamin i przewlekłe zatrucie alkoholem lub lekami. Te choroby podstawowe można leczyć, a w niektórych przypadkach nawet wyleczyć. Dlatego też często możliwe jest odwrócenie objawów demencji. Wczesna diagnoza jest szczególnie ważna dla różnicowania i szybkiego leczenia tych chorób demencyjnych.

Stanowi to jednak tylko około dziesięciu procent wszystkich przypadków choroby. Do 90 procent stanowią demencje pierwotne, które są zazwyczaj nieodwracalne.

Według szacunków, choroba Alzheimera jest najczęstszą nieodwracalną formą demencji, stanowiącą około 60 do 65 procent. Następnie występuje demencja naczyniowa, która stanowi około 20 do 30 procent. Około 15 procent cierpi na połączenie obu chorób. Inne formy demencji występują tylko u 5 do 15 procent chorych.

Demencja Alzheimera jest chorobą zwyrodnieniową mózgu, w przebiegu której komórki nerwowe w mózgu ulegają nieodwracalnemu zniszczeniu. Ta forma demencji postępuje inaczej u każdej osoby. Charakteryzuje się stopniowym, prawie niezauważalnym początkiem i ciągłym pogarszaniem się objawów.

Demencja naczyniowa charakteryzuje się uszkodzeniem tkanki mózgowej spowodowanym zmianami w naczyniach krwionośnych zaopatrujących mózg. Jest to zaburzenie krążenia w mózgu. Głównymi przyczynami są czynniki, które ogólnie zwiększają ryzyko chorób naczyniowych, takie jak wysokie ciśnienie krwi, choroby serca, cukrzyca i palenie tytoniu. Aby zapobiec chorobie, w tym przypadku ważne jest również wykonywanie wystarczającej ilości ćwiczeń fizycznych, stosowanie zbilansowanej diety, unikanie palenia tytoniu i leczenie chorób podstawowych.

W przypadku większości chorób demencyjnych nie ma obecnie terapii prowadzącej do wyleczenia. Dlatego głównym celem leczenia jest poprawa jakości życia osób dotkniętych chorobą i ich krewnych.

Leczenie pacjentów z chorobą Alzheimera jest ukierunkowane między innymi na neuroprzekaźnik acetylocholinę w mózgu. Leki są stosowane w celu zahamowania enzymu, który zapewnia naturalny rozkład acetylocholiny. Innym podejściem opartym na lekach jest blokowanie działania neuroprzekaźnika glutaminianu, który również uważa się za odgrywający szkodliwą rolę w procesie chorobowym. W przypadku niektórych osób dotkniętych chorobą takie leki prowadzą do poprawy pamięci i zdolności koncentracji.

Czasami opóźniają również postęp objawów. Nie mogą one jednak opóźnić ani zatrzymać rzeczywistego procesu chorobowego zachodzącego w mózgu.

Ponadto istnieje szereg leków, które mogą łagodzić objawy towarzyszące demencji, takie jak niepokój, złudzenia zmysłowe, niepokój lub zaburzenia snu. Leczenie farmakologiczne powinno być zawsze prowadzone przez lekarzy, którzy są zaznajomieni z zaburzeniami nerwowymi w podeszłym wieku.

Leki nie są jedyną metodą leczenia, która odgrywa ważną rolę w łagodzeniu objawów i poprawie jakości życia. Na przykład psychoterapia może być przydatna we wczesnych stadiach choroby, aby pomóc w radzeniu sobie z diagnozą.

Wiele metod leczenia ma na celu trening pozostałych zdolności pacjenta i zwiększenie jego poczucia własnej wartości. Ważne jest, aby skupić się na istniejących umiejętnościach i potrzebach osób dotkniętych chorobą, wziąć pod uwagę historię ich życia i unikać presji na osiąganie wyników.

Ze względu na swoją chorobę, osoby dotknięte chorobą są coraz mniej zdolne do przystosowania się do otoczenia i świadomego organizowania swojego codziennego życia. Ich dobrostan zależy zatem w dużej mierze od tego, w jaki sposób środowisko dostosowuje się do ich upośledzenia.

Status: 15.10.2024